Wednesday, April 23, 2014

'Melody of Memories' by Mindrol Lhamo

དྲན་པའི་འགྱུར་ཁོག
A Melody of Memories

ཚིག     སྨིན་དབུས་པོ།
གཞས་མ།                   སྨིན་སྒྲོལ་ལྷ་མོ།
Lyrics: Min from U
Singer: Mindrol Lhamo




འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐོ་སར་བཞུགས་པའི། ངའི་སེམས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ།
ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་མ་ཡིན།    རྗེ་རྩ་བའི་བླ་མ།
ནང་གི་མུན་པ་ཁྱེད་ཉིད་གཅིག་པུས་སེལ།
ཨོ།     འགྲོ་བའི་མུན་འཇོམས་ལགས།
ཁྱེད་རང་གཅིག་པུ་འཛམ་གླིང་མིག་འབྲས་ཡིན།
ཨོ།  གསོལ་བ་འདེབས་ཀི་ཡོད།
ཨོ།  ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལགས།
ཨོ།  བརྩེ་ཆེན་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས།
ང་ཁྱེད་ཀྱི་བུ་རྒྱུད།
ང་ཁྱེད་ཀྱི་བུ་རྒྱུད།
ང་ཚོའི་སེམས་ན་ནམ་ཡང་ཁྱེད་ཉིད་བཞུགས།

Sitting high above this world; the lamp of my heart
Not the sun, not the moon; my master, my root guru
You alone dispell the darkness within
Oh, great vanquisher of the ignorance of beings,
You alone are the eyes of this world!
Oh, I pray!
Oh, Great wish-fullfilling jewel!
Oh! Look upon us with your great compassion!
As heirs to your lineage
As heirs to your lineage
You are always in our hearts.

མི་ཡུལ་ན་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི། ངའི་དྲིན་ཅན་མ་ལོ།
ལྷ་མོ་དང་ཀླུ་མོ་མ་ཡིན། དྲིན་ཆེ་བའི་ཨ་མ།
མི་ཚེའི་ཡོད་ཚད་ཁྱེད་ཉིད་གཅིག་པུས་སྦྱིན།
ཨོ།   བརྩེ་བའི་བདག་མོ་ལགས།
ཁྱེད་ཉིད་གཅིག་པུ་ང་ཡི་སེམས་རྟེན་ཡིན།
ཨོ།  བཀའ་དྲིན་དྲན་ཀི་ཡོད།
ཨོ།  དྲིན་ཆེན་མ་ལོ་ལགས།
ཨོ།  ཐུགས་སེམས་དྭངས་མོ་གྱིས།
ང་ཁྱེད་ཀྱི་གཅེས་ཕྲུག
ང་ཁྱེད་ཀྱི་གཅེས་ཕྲུག
ང་ཡི་སེམས་ན་ནམ་ཡང་ཁྱེད་ཉིད་ཡོད།
ང་ཁྱེད་ཀྱི་གཅེས་ཕྲུག
ང་ཁྱེད་ཀྱི་གཅེས་ཕྲུག
ང་ཡི་སེམས་ན་ནམ་ཡང་ཁྱེད་ཉིད་ཡོད།
                                       
Unparalleled in this humanly realm; my gracious mother.
Not a goddess, not a nagini; the kindest of all, my mother.
You alone have given me all there is in this life
Oh, benevolent matron!
You alone are my heart’s support
Oh! I rememeber your great kindness
Oh, my most kind mother,
With your pure heart glowing
I am your dear child
I am your dear child
You are always in my heart
I am your dear child
I am your dear child
You are always in my heart


Notes:

A beautiful song by one of our favorite singer-heroines, Mindrol Lhamo, about her kind root guru (Khenchen Jigme Phuntsok) and her dear mother. Really mellow and touching ... please enjoy!


-Lobsang

Tuesday, April 22, 2014

'All Tibetans' by Sherten and Ngagten

གཞས། བོད་པ་ཚང། 

Song: All Tibetans

ལེན་མཁན། ཤེར་བསྟན་དང་ངག་བསྟན། 

Singers: Sherten and Ngagten




ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
རྩ་བའི་བླ་མ་གཙུག་དུ་བཟུང།།
Tsa way la ma tsuk du sung
འཛམ་གླིང་ཞི་བདེར་གླུ་ཞིག་ལེན།།
Dzam ling shi der lu shik len
ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey

Oh dear uncle!
Bearing the root guru on the crown of your head,
You sing a song for world peace.
Oh dear uncle!
You are an ornament for all Tibetans.
You are an ornament for all Tibetans.

ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
ལག་ན་མ་ནི་ཕྲེང་བ་བྱུག།
Lak na ma ni treng wa chuk
སེམས་ན་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་སྒོམ།།
Sem na cham dang nying jey gom
ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey

Oh dear uncle!
You hold mala beads in your hand,
And cultivate love and compassion in your heart.
Oh dear uncle!
You are an ornament for all Tibetans.
You are an ornament for all Tibetans.

བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey

You are an ornament for all Tibetans.
You are an ornament for all Tibetans.

ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
ལུས་ལ་གོས་ལ་དགའ་ཡ་གོན།།
Lü la gö la ga ya gön
རྐང་ལ་རྒྱ་གར་འཇུར་རྟའི་བརྒྱན།།
Kang la gya kar jur ta gyen
ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey

Oh dear uncle!
You delight in wearing garments on your body,
And adorning your feet with Indian boots.
Oh dear uncle!
You are an ornament for all Tibetans.
You are an ornament for all Tibetans.

ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
ཁ་ནས་རང་སྐད་གཙང་མ་བཤད།།
Kha ney rang key tsang ma shey
ངག་ནས་མཐུན་སྒྲིལ་རང་སྒྲ་ལེན།།
Ngag ney thün dril rang dra len
ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey

Oh dear uncle!
With your mouth you speak your own pure language.
With your speech you sing your own song of harmony.
Oh dear uncle!
You are an ornament for all Tibetans.
You are an ornament for all Tibetans.

བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey

You are an ornament for all Tibetans.
You are an ornament for all Tibetans.

ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
ཕ་ས་གྲུ་བཞི་སྲོང་སྐྱོབས་བྱོས།།
Pha sa drub shi song kyob jö
ཕ་ཆོས་གཙང་མ་སེམས་ལ་བཟུང།།
Pha chö tsang ma sem la sung
ཨ་ཞང་ལོ་ལོ།།
Ah shang lo lo
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey

Oh dear uncle!
You protect the four corners of the father-land
And bear in mind the pure faith of our fathers.
Oh dear uncle!
You are an ornament for all Tibetans.
You are an ornament for all Tibetans.

བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey
བོད་པ་ཚང་གི་རྒྱན་ཞིག་རེད།།
Phö pa tshang gi gyen shik rey

You are an ornament for all Tibetans.
You are an ornament for all Tibetans.


Note: I made a correction in one of the lines. Where it reads ཕ་ས་གྲུ་བཞི་སྲོང་སྐྱོབས་བྱོས།། (Pha sa drub shi song kyob jö), the original line it the video reads: ཕ་ས་གྲི་བཞི་སྲོང་སྐྱོབས་བྱོས།། (Pha sa drib shi song kyob jö); the syllable ་གྲི (dri) means "knife" or "blade" and does not seem to make sense within this context (it would mean something like "Protecting the four blades of the father-land"). By changing the vowel, it seems to make perfect sense. However, I cannot tell exactly what the singers are actually singing in this instance (due to their thick Amdo accents), so I cannot be fully certain it is correct--although it does seem to at least match what they are singing to my ears. This is only speculation, but I get a strong feeling that this song is about His Holiness the Dalai Lama. There is another famous song "Aku Pema" which is a song popular among Tibetans within Tibet about His Holiness, giving him the pseudonym "Uncle Lotus Blossom"; since this song also sings of an uncle, it seems to accord with the spirit of that song. Many of the words of praise in this song also seem befitting for His Holiness. However, some of the lines do not seem *quite* befitting of someone like His Holiness; though this *could* be done on purpose, in order to make it less obvious and more esoteric. This is all just my speculation of course, but it is interesting to contemplate.


 -Sherab

Monday, April 21, 2014

'Flowers Longed to be Felt' by Wangmo

རེག་ཞེན་གྱི་མེ་ཏོག

Flowers Longed to be Felt

ཚིག        བློ་གྲོས་བཟང་པོ
དབྱངས།  བཟང་དགའ།
གཞས་མ།  དབང་མོ།

Lyrics: Lodro Zanpo
Music: Zang ga


Singer: Wangmo






སྟེང་ལྷ་དབང་བཟོ་ཡི་མ་བསྐྲུན་པའི། །
ཤེར་དཀར་པོ་མེ་ཏོག་ས་ལ་བབ། །
ཡུལ་གངས་རི་ཅན་གྱི་བྱངས་བརྩེ་ཐུགས། །
ངའི་ལུས་གྱི་ཟུང་ཁྲག་དྭངས་མ་ཡིན། །
ངའི་ལུས་གྱི་ཟུང་ཁྲག་དྭངས་མ་ཡིན། །

Made of divine power high above
Moist white flowers fall down the earth below -
The gentle heart of the mountainous snowlands
Is the pure vital blood of my body
Is the pure vital blood of my body.

མ་མཚོ་བྱང་མགྲིན་ལ་མ་འཕོབ་པའི། །
དབྱངས་ཨ་ཡིག་སྙན་འཇེབས་ངག་ལ་ཐིམ། །
བློན་ཐོན་མའི་གནང་བའི་དབྱངས་གསལ་གཉིས། །
ངའི་ངག་གི་འགྱུར་ཁུག་གཙང་མ་ཡིན། །
ངའི་ངག་གི་འགྱུར་ཁུག་གཙང་མ་ཡིན། །

Descending into the throat of northern lakes region
The gentle letter 'A,' melodious and soft, dissolves.
The vowels and consonants made by minister Thonmi
Makes up the pristine melody of my voice
Makes up the pristine melody of my voice

སྐྱིད་པ་ཁྱིམ་གཅིག་ཏུ་མ་འཛོམ་ཡང་། །
ནང་མཛའ་བརྩེའི་གསེང་ཐག་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ། །
གནས་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་གངས་ཅན་པ། །
ངའི་མ་འོངས་མི་ཚེའི་འགྲོ་རོགས་ཡིན། །
ངའི་མ་འོངས་མི་ཚེའི་འགྲོ་རོགས་ཡིན། །
ངའི་མ་འོངས་མི་ཚེའི་འགྲོ་རོགས་ཡིན། །

Even though our happy family does not gather as one
Gaps inner harmony and love are joined as one
Tibetans at home and abroad will be
My traveling companions in my next life.
My traveling companions in my next life.
My traveling companions in my next life.


Note:

in the sky, wutai shan,
manjusri’s sacred abode,
flashes before my eyes

dazed in a trance
by a dazzling dakini’s
songs and dance

not of this world,
her body embodies
cosmic mountains and lakes

waking fresh and anew
she shows me the path
littered with flowers and dew


-Lobsang

Thursday, April 17, 2014

'Illustrations of Truth-Speech' by Kangtruk Palden

བདེན་གཏམ་ངག་གི་རི་མོ༎ 

Illustrations of Truth-Speech

གཞས་པ། གངས་ཕྲུག་དཔལ་ལྡན༎ 

Singer: Kangtruk Palden





ཕྱོགས་རིས་ཆགས་སྡང་མིན་པར
Chog ri chag dang min par
བདེན་པའི་གཏམ་ཞིག་གླེང་ན༎
Den pay tam shig leng na
འདན་ཡུལ་ཆོས་སྒར་ཁྲོད་ན༎
Den yül chö gar thrö na
ཐུབ་བསྟན་པད་ཚལ་བཞད་འདུག།
Thub ten pey tshel she duk
ཐུབ་བསྟན་པད་ཚལ་བཞད་འདུག།
Thub ten pey tshel she duk

As the truth was spoken
Without partiality, attachment, or aggression
Among the religious centers of Denyul
A lotus grove of the Buddha's teachings has blossomed.
A lotus grove of the Buddha's teachings has blossomed.

ལས་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཆེ་ལ༎
Ley drey yi chey che la
རྒན་གཞོན་བརྩེ་བཀུར་ཡོད་ཅིང༎
Gen shön tsey kur yö ching
བླ་སློབ་དམ་ཚིག་གཙང་བས༎
La lob dam tsig tsang wey
ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་བརྟན་འདུག།
Chö kyi tsa wa ten duk
ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་བརྟན་འདུག།
Chö kyi tsa wa ten duk
With love and reverence the young and old
Have great trust in karma and its results.
Through the pure samaya of masters and disciples
The roots of the dharma are firm.
The roots of the dharma are firm.

མདོ་སྔགས་རིག་པའི་གཞུང་ལ༎
Do ngak rig pay shung la
ཉིན་མཚན་བརྩོན་པར་རོལ་ཞིང༎
Nyin tshen tsön par röl shing
ཐོས་དོན་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་བའི༎
Thö dön gyü la jor way
མཁས་མང་ཅི་དགའ་བཞུགས་འདུག།
Khey mang chi ga shug duk
མཁས་མང་ཅི་དགའ་བཞུགས་འདུག།
Khey mang chi ga shug duk

Persevering joyfully day and night
In the treatises of knowledge of sutra and mantra,
Are the many scholars who endeavor in the tantras true to what was taught;
Whatever there is to delight in has remained.
Whatever there is to delight in has remained.

བསླབ་གསུམ་མིག་བཞིན་སྲུང་ཞིང༎
Lab sum mig shin sung shing
བཀའ་གདམས་རྣམ་ཐར་བསྐྱོང་བས༎
Ka dam tam thar kyong wey
སྙན་གྲགས་དོན་དང་ལྡན་པ༎
 Nyen drak dön dang den pa
སྲིད་པའི་ཁྱོན་ལ་ཁྱབ་འདུག།
Si pay kyön khyab duk
སྲིད་པའི་ཁྱོན་ལ་ཁྱབ་འདུག།
Si pay kyön khyab duk

Since they protected the three trainings as if they were their own eyes
And have maintained the life stories of the Kadam tradition
Their fame and glory, so meaningful,
Has spread throughout all the world.
Has spread throughout all of world.


Note: The first thing to notice is that in the video the lyrics do not line up with the audio. Other than that, however, this is a really beautiful spiritual song with a very modern sound. One interesting thing to note here is the use of the term 
འདུག་ "duk" which literally means that something "is there" or "present" (it can also be the verb "to be" when using adjectives). However, the connotation with this term is that one is actually seeing or experiencing the object (usually at the time of speaking). Usually in Tibetan songs, following the classical/literary style, the term ཡོད་ "yö" is used which has a very similar meaning to འདུག་ except it can either indicate that 1) something is just generally present  or possessed (as in the case of classical/literary Tibetan--for example, "The capital of Lhasa is in Tibet"--one does not have to see it, it is just a fact that it is there) or that 2) something is present for or possessed by the speaker (as in the case of colloquial Tibetan--for example, as in the case "I have a son"). The point here being that in this song the immediate presence of what is being discussed is emphasized here. Thus, when for example the phrase ཁྱབ་འདུག་ "khyab duk" is used, what is implied is that one is now witnessing for oneself that "it has spread"; you could almost choose to translate such a phrase as "I see that it has spread" in order to emphasize the experiential aspect of it. So--in my humble opinion--as you follow along with the song, it would be nice to recognize that the last line of each verse is indicating that what "is" such and such or "has" occurred, is reflecting something present, visible, or even tangible.

-Sherab


Wednesday, April 16, 2014

'A Tribute Song' by Wanggyal

༄༅། །བསྟོད་གླུ།

A Tribute Song

ཚིག       སྤ་ཤར་ཨ་ཧོ།
ལེན་མཁན།          དབང་རྒྱལ།
སྒྲིག་སྦྱོར་པ།         དབང་རྒྱལ།
བརྙན་ལེན་པ།      ཆུ་མེ་དགེ་མཚན། ཨོ་ལོག

Lyrics: Bashar Aho
Singer: Wanggyal
Production: Wanggyal
Camera: Chume Getsen and Olog





ཕྱི་ས་ཡུལ་བརྒྱ་ཡོད་སྟོང་ཡོད་ཡོད། །
ངའི་ཕ་ཡུལ་འཛམ་གླིང་ཡང་རྩེ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །
ངའི་ཕ་ཡུལ་འཛམ་གླིང་ཡང་རྩེ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །

There are hundreds of filthy lands; there are thousands
My fatherland is on the very top of the world
A tribute song for you is sung by me, a young boy
My fatherland is on the very top of the world
A tribute song for you is sung by me, a young boy

ངའི་བླ་མ་བརྒྱ་ཡོད་སྟོང་ཡོད་ཡོད། །
ངའི་བླ་མ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །
ངའི་བླ་མ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །

There are hundreds of gurus; there are thousands
My guru is a wish-fulfilling jewel
A tribute song for you is sung by me, a young boy
My guru is a wish-fulfilling jewel
A tribute song for you is sung by me, a young boy

ཆོས་གྲུབ་མཐའ་བརྒྱ་ཡོད་སྟོང་ཡོད་ཡོད། །
ངའི་དམ་ཆོས་འཚེ་མེད་ཞི་བ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །
ངའི་དམ་ཆོས་འཚེ་མེད་ཞི་བ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །

There are hundreds of belief systems; there are thousand
My sublime religion is peace and non-violence
A tribute song for you is sung by me, a young boy
My sublime religion is non-violence and peace
A tribute song for you is sung by me, a young boy

དྲིན་ཆེན་བ་བརྒྱ་ཡོད་སྟོང་ཡོད་ཡོད། །
ངའི་དྲིན་ཆེན་ཕ་ལོ་མ་ལོ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །
ངའི་དྲིན་ཆེན་ཕ་ལོ་མ་ལོ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །

There are hundreds of kind folk; there are thousands
The ones kindest to me are my mom and pop
A tribute song for you is sung by me, a young boy
The ones kindest to me are my mom and pop
A tribute song for you is sung by me, a young boy

ཡུལ་སྐྱིད་པོ་བརྒྱ་ཡོད་སྟོང་ཡོད་ཡོད། །
ཡུལ་ལྷ་སྡེ་རི་བོ་ཆེ་བ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །
ཡུལ་ལྷ་སྡེ་རི་བོ་ཆེ་བ་ཡིན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །
བུ་ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན། །

There are hundreds of joyful places; there are thousands
The local deities are great mountains
A tribute song for you is sung by me, a young boy
The local deities are great mountains
A tribute song for you is sung by me, a young boy

Note:

I would have never thought to translate bstod glu as ‘a tribute song’ (I would’ve initially gone for ‘a song of praise’) but that is really what we really do often say in English. That is why I love the titles and translations (made by Tibetans I assume) that appear in the videos themselves. The first words of the song phyi sa literally means ‘shit and piss.’ I wanted to translated it as ‘shitty/crappy lands’ but reframed and went with ‘filthy.’ Sherab gave me lots of other great songs by Wanggyal from his album Music of the Scent Eaters (another great translation) – check them out!

-Lobsang




Tuesday, April 15, 2014

'Blessed Sign' by Kunga

གཞས། རྟེན་འབྲེལ།། 

Song: Blessed Signs

ལེན་མཁན། ཀུན་དགའ།། 

Singer: Künga





ཨ་སྔོན་མཐོ་པོའི་མཐོ་པོའི་འོག་ན།
Ah ngön tho pö tho pö og na
གསེར་མདོག་ཉི་མ་ཉི་མ་ཤར་དུས།
Ser dok nyi ma nyi ma shar dü
མཛེས་སྡུག་གངས་རི་གངས་རི་ལྷག་པ་མཛས།
Dze duk kang ri kang ri lhak pa dzey
བདེ་སྐྱིད་དཔལ་ཡོན་ཤར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་རེད།
De kyi pel yön shar way ten drel rey

Beneath the heights of the heavens,
As the golden-hued sun arises,
The beautiful snow mountains are unsurpassed in their resplendence.
It is the blessed sign that a joy so majestic is dawning.

རྩྭ་ཐང་ཡངས་པོ་ཡངས་པོ་སྟེང་ན།
Tsa thang yang po yang po teng na
འཇའ་འོད་ཀྱི་གུར་ཁང་གུར་ཁང་ཕུབ་དུས།
Ja ö kyi gur khang gur khang phab dü
དཀར་དམར་མེ་ཏོག་མེ་ཏོག་ལྷག་པ་མཛེས།
Kar mar me tok me tok lhak pa dzey
རྟ་ནོར་ལུག་གསུམ་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་རེད།
Ta nor luk sum phel way ten drel rey

Upon the vast, wide-open grasslands
As a halo of rainbow light descends,
Flowers of white and red are unsurpassed in their resplendence.
It is the blessed sign that our horses, yaks, and sheep shall thrive.

ས་ལའི་སྨན་ལྗོངས་སྨན་ལྗོངས་འདི་ན།
Sa lay men jong men jong di na
སྦྲང་ཆར་ཟིལ་མ་ཟིལ་མ་འབབ་དུས།
Drang char sil ma sil ma bab dü
ཡ་གི་འདབས་མ་འདབས་མ་ལྷག་པ་མཛེས།
Ya gi dab ma dab ma lhak pa dzey
ཞིང་ལ་ལོ་ཏོག་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་རེད།
Shing la lo tok phel way ten drel rey

Here in this healing land of Tibet,
As the splendor of the seasonal rains descends upon us,
The leaves above us are unsurpassed in their resplendence.
It is the blessed sign of the coming abundance of crops in the fields.

ཡ་གི་འདབས་མ་འདབས་མ་ལྷག་པ་མཛེས།
Ya gi dab ma dab ma lhak pa dzey
ཞིང་ལ་ལོ་ཏོག་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་རེད།
Shing la lo tok phel way ten drel rey
ཞིང་ལ་ལོ་ཏོག་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་རེད།
Shing la lo tok phel way ten drel rey
ཞིང་ལ་ལོ་ཏོག་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་རེད།
Shing la lo tok phel way ten drel rey

The leaves above us are unsurpassed in their resplendence.
It is the blessed sign of the coming abundance of crops in the fields.
It is the blessed sign of the coming abundance of crops in the fields.
It is the blessed sign of the coming abundance of crops in the fields.


Note: One interesting decision I had to make for this song was how to translate the term རྟེན་འབྲེལ་ (ten drel), which in a dharmic context means "dependent origination"; in common parlance it refers to the coming together of auspicious or fortunate circumstances. Thus, such a phrase should be translated in a more nuanced fashion in this case so that it sounds more pleasing and less mechanical in English. I chose to go with "blessed sign" as the Tibetan term certainly connotes a spiritual context, due to blessings, positivity, or what have you, things are or will work out in a wonderful manner, which I think is appropriately conveyed with the term I am using in English. Other than that, there are also multiple instances in this song of words being repeated twice in succession, which I have not translated as such in English (with one exception). The repetitions seem to only serve the purpose of enhancing the rhythm and preserving the meter of the song; there is no significant meaning otherwise (as far as I can tell). I also had to make some corrections to the Tibetan lyrics where there seemed to be errors. All in all, this is a very enchanting song of the beauty and benevolence of nature--a common and charming theme found in many Tibetan songs.

-Sherab

Sunday, April 13, 2014

'Unifying the Key Points' by Lobsang Dawa, Dawa Lobsang, Chotso Kyi, and Draying

རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ།

Unifying the Key Points

གླུ་བ།     བློ་བཟང་ཟླ་བ་དང་ཟླ་བ་བློ་བཟང་།
གླུ་མ།     ཆོས་མཚོ་སྐྱིད་དང་ཀྲ་ཡིངས།

Male Singers: Lobsang Dawa and Dawa Lobsang
Female Singers: Chotso Kyi and Draying




ཤེས་ཡོན་ཡོད་ན་བོད་པའི་གཅེས་ཕྲུག་ཡིན། །
ཧེ་་་་་ཧེ་་་་་
ཤེས་ཡོན་ཡོད་ན་ཁ་བའི་སྙིང་ནོར་ཡིན། །
ཤེས་ཡོན་ཡོད་ན་མ་འོང་གཞི་འཛིན་ཡིན། །
དེ་ཕྱིར་ཤེས་ཡོན་ཡོད་དགོས་བོད་པའི་བུ། །

If you have education, you are a cherished Tibetan child .
Hey hey, hey…
If you have education, you are a treasured jewel of the snowlands.
If you have education, you've grasped the basis for the future.
For these reasons, you need to have education, child of Tibet.

ཤེས་ཡོན་ཡོད་ན་གངས་རིའི་བདག་པོ་ཡིན །།
ཧེ་་་་་ཧེ་་་་་
ཤེས་ཡོན་ཡོད་ན་གསེར་ཁྲིའི་མངའ་བདག་ཡིན། །
ཤེས་ཡོན་ཡོད་ན་འགྲོ་བའི་སྐྱབས་མགོན་ཡིན། །
དེ་ཕྱིར་ཤེས་ཡོན་ཡོད་དགོས་བོད་པའི་བུ། །

If you have education, you are a master of the snow mountains.
Hey, hey hey…
If you have education, you are the holder of the golden throne.
If you have education, you are the refuge and protector of beings.
For these reasons, you need to have knowledge, Tibetan children.

ཤེས་ཡོན་ཡོད་ན་འགྲོ་བའི་སྐྱབས་མགོན་ཡིན། །
དེ་ཕྱིར་ཤེས་ཡོན་ཡོད་དགོས་བོད་པའི་བུ། །

If you have education, you are the refuge and protector of beings.
For these reasons, you need to have knowledge, Tibetan children.

ཤེས་ཡོན་མེད་ན་མི་རིགས་ཁོག་སྟོང་ཡིན། །
ཧེ་་་་་ཧེ་་་་་
ཤེས་ཡོན་མེད་ན་རྒྱལ་ཁབ་དབུལ་བོ་ཡིན། །
ཤེས་ཡོན་མེད་པ་ཕ་གཞིས་སྟོང་བ་རེད། །
དེ་ཕྱིར་ཤེས་ཡོན་སྦྱོང་དགོས་ཨ་མའི་བུ། ། 

If you lack education, your ethnicity is hollow and empty.
Hey, hey hey….
If you lack education, your country is impoverished.
Lacking education leaves your ancestral heritage barren.
For these reasons, you need to educate yourself, mother's son.

ཤེས་ཡོན་མེད་ན་རང་གི་མདུན་ལམ་མེད །།
ཧེ་་་་་ཧེ་་་་་
ཤེས་ཡོན་མེད་ན་གཞན་གྱི་བྲན་གཡོག་ཡིན། །
ཤེས་ཡོན་མེད་ན་མི་ཚེའི་ཁ་ཕྱོགས་མེད། །
དེ་ཕྱིར་ཤེས་ཡོན་སྦྱོང་དགོས་ཨ་མའི་བུ། །

If you lack education, there is no road to the future.
Hey, hey hey…
If you lack education, you are enslaved to others.
If you lack education, your life lacks direction.
For these reasons, you need to educate yourself, mother's son.

ཤེས་ཡོན་མེད་ན་མི་ཚེའི་ཁ་ཕྱོགས་མེད། །
དེ་ཕྱིར་ཤེས་ཡོན་སྦྱོང་དགོས་ཨ་མའི་བུ། །

If you lack education, your life lacks direction.
For these reasons, you need to educate yourself, mother's son.

ཤེས་རིག་འདི་ནི་འགྲོ་བའི་སྐྲོན་མེ་ཡིན། །
ཧེ་་་་་ཧེ་་་་་
ཤེས་རིག་འདི་ནི་སྙིང་གི་ནོར་བུ་ཡིན། །
དེ་ཕྱིར་ཆོལ་གསུམ་གངས་རིའི་བདག་པོ་ཚོ། །
རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་ཤེས་རིག་ལམ་དུ་འགྲོ། །
རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་ཤེས་རིག་ལམ་དུ་འགྲོ། །
རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་ཤེས་རིག་ལམ་དུ་འགྲོ། །

This knowledge is the blazing torch for beings.
Hey, hey hey.
Knowledge is a highly treasured jewel.
Therefore, masters of the snow mountains and three provinces,
Go along the path of knowledge, unifying the key points into one.



 Translated by Lobsang